Trà Giảm Cân: Trò Lừa Thế Kỷ

Mình có một người quen phải đi viện vì một loại trà giảm cân mà chị mua qua live stream trên Facebook. Thế nên mình nghĩ cần nên viết một bài sự thật về “trà giảm cân”.

Hám tiền như Google thì chắc chắn bài này chắc chắn sẽ chẳng bao giờ đứng đầu kết quả tìm kiếm. Nhưng thôi kệ. Ai hữu duyên thì sẽ đọc được.

TẠI SAO TRÀ GIẢM CÂN CHỈ LÀ TRÒ LỪA

Bạn cần nên biết là hiện nay chưa hề có một loại thuốc giảm cân hay trà giảm cân nào thực sự hiệu quả cả. Nhấn mạnh chữ “hiệu quả” nhé. Vì có một số chất cũng như thành phần thật sự có giúp giảm cân. Chẳng hạn như caffeine, chiết xuất trà xanh, chiết xuất cà phê xanh hay chiết xuất quả Bứa.

Tuy nhiên, hiệu quả của những thành phần này còn rất thấp. Tức là bạn đừng nên trông mong việc cứ uống những thành phần này hàng ngày. Rồi một thời gian ngắn rồi một ngày đẹp trời bước lên cân là thấy mình giảm được vài ký.

Sản phẩm và dịch vụ giảm cân là một thị trường phải nói là tỷ đô. Tỷ đô ở đây là hàng trăm tỷ đô chứ không hề nhỏ. Thế nên chẳng ai mà không thèm thị trường béo bở này.

Mình có xem thành phần mấy cái trà giảm cân trên Amazon. Công thức còn gọi làm tạm được. Vì ít nhiều họ cũng có dùng một số thảo mộc được nghiên cứu chứng minh là có tác dụng. Có tác dụng là kiểu như có chút tác động hay “đụng chạm” một chút. Còn hiệu quả cao như đã nói ở trên thì không.

Còn ở Việt Nam thì thôi rồi. Có lần mình đã thử hỏi mua một hộp trà giá 550k cho một hộp trà giảm cân. Trong hộp là 10 gói trà túi lọc với 2g mỗi túi. Thành phần chính là những thứ mà bạn có thể mua cân ký ở chợ thuốc. Nói thật chứ bạn cầm số tiền trên ra chợ thuốc mua thì cả xóm bạn uống cũng không hết. Vậy đầy người vẫn đi mua 20g trà với giá trên trời.

Nhưng đúng là có những loại trà giảm cân giúp xuống ngay vài ký trong thời gian ngắn. Thủ thuật ở đây chính là việc những loại trà này có thêm thành phần khiến cơ thể bạn mất nước nhanh. Và số ký bạn mất đi hoàn toàn là cân nặng nước. Chứ mỡ bạn vẫn ở đó mà thôi. Chẳng bao giờ mất đi.

Những chất được thêm vào sẽ giúp bạn nhuận tràng. Tức là bạn sẽ đi vệ sinh nhiều hơn. Và thải ra nhiều nước hơn bình thường. Khi cơ thể bạn bị mất nước thì cân nặng sẽ giảm đi. Tạo cảm giác “ảo” là chính bản thân đang giảm cân hiệu quả.

CÁC LOẠI TRÀ GIÚP GIẢM CÂN THẬT SỰ

Mình là người kinh doanh trà nên có thể bạn sẽ nghĩ mình cố bán hàng cho bạn. Tuy nhiên, mình nhắc lại câu ở trên là hiện giờ chưa có một loại thuốc hay trà nào hiệu quả trong việc giảm cân. Và những loại trà mình nêu ở dưới đây cũng sẽ không hiệu quả cao trong việc giảm cân.

Mặc dù vậy thì bạn cần nên biết đó là trà (từ cây trà) là một dạng “siêu thực phẩm”. Siêu thực phẩm là những loại thực phẩm cực kỳ giàu giá trị dinh dưỡng, nhưng lại có giá trị năng lượng thấp. Có nghĩa là bạn sẽ không tăng cân khi uống trà, mà còn hấp thụ những thành phần tốt cho sức khoẻ khác.

Và uống trà sẽ góp một phần nào đó vào quá trình giảm cân của bạn. Nếu bạn muốn biết uống trà có “tác dộng” ra sao lên việc giảm cân thì nên đọc tiếp sau đây.

Một số loại trà giúp giảm cân bao gồm:

• Trà Xanh
• Trà Đen
• Trà Phổ Nhĩ
• Trà Bụp Giấm

1. Trà xanh

Trà xanh được nêu trước là vì đây là nhóm trà phổ biến nhất tại Việt Nam. Với lại trà xanh cũng là loại trà có nhiều nghiên cứu về tác dụng giảm cân nhất.

Theo hai nghiên cứu tổng hợp trên người vào năm 2009 cho thấy trà xanh có nhiều caffeine và catechin. Và cũng chính hai thành phần này giúp có tác dụng giảm cân ở người có cân nặng bình thường lẫn béo phì.

Caffeine có nhiều trong cà phê. Đây chính là thành phần giúp chúng ta tỉnh táo. Đồng thời góp phần thức đẩy quá trình chuyển hoá năng lượng. Còn catechin là những nhóm chất chống oxy hoá có nhiều trong trà xanh.

Bạn để ý các đoạn quảng cáo của trà xanh đóng chai thường hay khoe là nước trà của họ có chứa EGCG giúp dáng đẹp với khoẻ mạnh gì đấy. Thì EGCG là một trong số nhiều loại catechin của trà xanh. Do EGCG “mạnh” nhất nên cũng được các nhà sản xuất ưu ái khoe nhất. Nhưng bạn cũng cần nên biết là catechin rất khó bảo quản, nhất là dạng nước đóng chai.

Combo caffeine và catechin có thể giúp giảm cân. Tuy nhiên, combo này có một số giới hạn. Thứ nhất là nếu bạn là người nghiện cà phê và uống nhiều cà phê hàng ngày. Thì uống trà xanh có thể sẽ không hiệu quả. Vì người hay uống cà phê thường hay bị “kháng caffeine”. Thế nên khả năng hỗ trợ giảm cân của caffeine sẽ bị kém đi.

Giới hạn thứ hai liên quan đến chủng tộc. Vì một lý do liên quan đến enzyme mà khả năng giảm cân của trà xanh lại vô hiệu đối người da trắng. Một nghiên cứu của Anh (2013) trên phụ nữ béo phì người da trắng cho thấy trà xanh không hề có tác dụng giảm cân nào. Một nghiên cứu khác của Mỹ (2015) dựa trên đàn ông và phụ nữ da trắng cũng có kết quả tương tự.

Phần lớn nghiên cứu cho thấy trà xanh có tác dụng giảm cân là đến từ Nhật Bản. Họ cũng thuộc nhóm người Đông Á giống như người Việt chúng ta. Chính vì vậy theo phỏng đoán của mình thì trà xanh có thể giúp người Đông Á bao gồm người Việt Nam giảm cân.

Nếu muốn uống trà xanh thì bạn có 2 lựa chọn. Một là mua lá trà xanh tươi ở chợ về hãm uống. Còn hai là mua lá trà khô về pha ấm uống dần. Chất lượng tốt thì nên mua trà xanh Thái Nguyên.

2. Trà đen

Trà đen hay còn gọi là hồng trà. Cũng là một loại trà có thể giúp giảm cân. Trà đen lẫn trà xanh đều được làm từ lá của cây trà. Tuy nhiên, trà đen là loại trà được lên men. Còn trà xanh thì không.

Chính vì được lên men nên trà đen sẽ có một số thành phần hoá học khác với trà xanh. Điều này có nghĩa là cơ chế giảm cân của trà đen sẽ khác một chút khi so với trà xanh.

Một nghiên cứu trên dộng vật vào năm 2017 đã sử dụng chiết xuất polyphenol của trà xanh và trà đen. Polyphenol là một dạng hợp chất hữu cơ có trong thực vật. Ở trong lá trà thì cũng có những polyphenol như catechin, theaflavin là tannin.

Trong trà xanh sẽ có nhiều catechin hơn trà đen. Còn trà đen thì sẽ có nhiều theaflavin hơn. Thế nên mỗi loại trà sẽ có tác dụng tốt cho sức khoẻ khác nhau một chút.

Trong nghiên cứu về giảm cân này thì cả trà xanh lẫn trà đen đều có tác dụng giảm cân. Tuy nhiên, trà đen lại giúp giảm cân thông qua cơ chế làm tăng vi khuẩn tốt trong đường ruột. Và làm tăng AMPK.

AMPK là một dạng enzyme khi được kích hoạt sẽ làm tăng hấp thu glucose và quá trình trao đổi chất. Tương tự như khi chúng ta tập thể dục vậy.

3. Trà Phổ Nhĩ

Trà Phổ Nhĩ là loại trà được làm từ lá của cây trà cổ thụ hay còn gọi là cây trà Shan Tuyết. Giống trà này được trồng nhiều ở các tỉnh miền núi phía Bắc nước ta. Cái tên Phổ Nhĩ bắt nguồn từ thành phố Phổ Nhĩ thuộc tỉnh Vân Nam (Trung Quốc). Đây chính là nơi mà khi xưa loại trà này được mua bán và trao đổi rất nhộn nhịp.

Trà Phổ Nhĩ có 2 dạng trà. Một là Trà Phổ Nhĩ Sống, và hai là Trà Phổ Nhĩ Chín. Cả 2 loại trà này đều đã được chứng minh là có tác dụng giảm cân.

Trà Phổ Nhĩ Sống

Trà Phổ Nhĩ Sống có cách làm gần giống như là trà xanh. Chỉ khác ở chỗ là Trà Phỗ Nhĩ sống không được “diệt men” hoàn toàn như trà xanh. Và đồng bào miền múi thường phơi lá trà Phổ Nhĩ dưới nắng để làm khô.

Một nghiên cứu của Trung Quốc cho thấy Trà Phổ Nhĩ Sống có giúp giảm cân. Tuy nhiên, kết quả vẫn không ấn tượng cho lắm. Vì sau 3 tháng thì nhóm người uống trà chỉ giảm hơn 1kg.

Trà Phổ Nhĩ Chín

Trà Phổ Nhĩ Chín được tạo thành khi người làm trà đưa lá trà trải qua một công đoạn gọi là “chất đống và ủ ướt”. Lúc này oxy và các nhóm vi sinh vật trong không khí sẽ chuyển hóa hay làm “chín” lá trà.

Quá trình biến đổi về mặt hoá học này khiến cho Trà Phổ Nhĩ Chín có những thành phần riêng. Thế nên Trà Phổ Nhĩ Chín sẽ có những tác dụng cho sức khoẻ khác với Trà Phổ Nhĩ Sống.

Vào năm 2013 thì các nhà khoa học Nhật Bản đã tìm hiểu về khả năng giúp giảm cân của trà Goishi. Trà Goishi là một dạng Trà Phổ Nhĩ Chín của Nhật. Các nhà khoa học nhận thấy là trà Goishi lẫn trà xanh đều có hỗ trợ giảm cân.

Trong khi trà xanh giúp hạn chế quá trình tích tụ mỡ. Thì trà Goishi lại giúp giảm cân theo một cách khác. Đó là làm tăng tốc độ phân giải mỡ. Phân giải mỡ là quá trình chuyển hoá chất béo trung tính thành axit béo tự do rồi đưa vào máu.

Nói nôm na là mỗi ngày chúng ta đều ăn chất béo hay dầu mỡ. Thì uống trà Phổ Nhĩ Chín sẽ giúp “tiêu” mỡ. Tức là thúc đẩy cơ thể tập trung chuyển hoá dầu mỡ thành năng lượng.

Tuy nhiên, nghiên cứu này chỉ mới thực hiện trên động vật mà thôi.

4. Trà Bụp Giấm

Mình nhớ có một giai đoạn thì hoa bụp giấm là một trào lưu. Rồi cũng nhanh tàn như trà hoa đậu biếc hay nhuỵ hoa nghệ tây mà thôi. Vào lúc đó thì bố mẹ mình cũng ráng ngâm một hũ hoa giấm bụt với đường để mà bồi bổ sức khoẻ.

Một nghiên cứu của Đài Loan cũng cho thấy chiết xuất hoa bụp giấm có giúp giảm cân. Nhưng mà sau 12 tuần thì những người tham gia thử nghiệm cũng chỉ giảm trung bình khoảng 1.2kg.

PHƯƠNG PHÁP GIẢM CÂN HIỆU QUẢ NHẤT (MÀ KHÔNG TỐN TIỀN)

Sau khi đọc về những loại trà trên thì bạn sẽ hiểu tại sao uống trà với mục đích giảm cân là phí thời gian. Kể cả loại trà có nhiều nghiên cứu nhất như trà xanh cũng không có hiệu quả thật sự cao.

Và sự thật là hiện nay chưa có một loại thuốc hay trà giảm cân nào thật sự hiệu quả cả. Đây là thị trường trăm tỷ đô. Người tạo ra được loại trà giảm cân hiệu quả chắc chắn sẽ rất giàu. Nhưng chưa có ai làm được nên họ phải tạo “bánh vẽ” để lừa khách hàng.

Mình không hiểu tại sao sản phẩm trà giảm cân lại phổ biến ở Việt Nam đến vậy. Trong khi người Việt mình có tỷ lệ béo phì thấp nhất thế giới. Không tin thì bạn cứ xem danh sách ở đây. Kéo xuống dưới cùng xem phải Việt Nam đứng cuối bảng hay không.

Ngoài ra thì giảm cân là việc không hề khó. Thậm chí là rất dễ mà bạn không hề tốn một đồng nào cả. Và phương pháp đó chính là ăn kiêng.

Công thức giảm cân nó rất đơn giản. Chỉ là: năng lượng bạn sử dụng > năng lượng bạn hấp thu. Tức là năng lượng từ thức ăn bạn ăn từ thực phẩm phải thấp hơn năng lượng mà bạn sử dụng để hoạt động mỗi ngày.

Chẳng hạn như bạn tiêu tốn 1800 calo cho các việc hàng ngày sau: di chuyển, làm việc, tám chuyện, chăm sóc cá nhân, nấu cơm… Thì nếu bạn muốn giảm cân thì bạn cần nên hấp thụ lượng năng lượng thấp hơn 1800 calo. Ví dụ như là 1700 calo.

Vào lúc này thì cơ thể sẽ bị thiếu hụt mất 100 calo. Và phải dùng năng lượng dữ trữ ở mỡ để bù vào lượng 100 calo đang thiếu này. Nếu tình trạng thiếu hụt này diễn ra đều hang này. Thì cơ thể sẽ mất đi lượng mỡ dữ trữ. Và trọng lượng cơ thể dần sẽ giảm đi.

Để tạo ra tình trạng thiếu hụt hàng ngày thì dễ nhất là bạn có thể đoán chừng. Cố gắng giảm một phần khẩu phần ăn thông thường. Kỹ hơn thì theo dõi giá trị năng lượng của các loại thực phẩm mà bạn ăn hàng ngày. Rồi đưa ra tính toán phù hợp.

Bạn có thể dùng một số app trên điện thoại như MyFitnessPal (tiếng anh) hoặc Yazio (có Tiếng Việt) để theo dõi giá trị năng lượng của khẩu phần ăn của mình.

Lưu ý là giảm khẩu phần ăn từ từ. Khoảng 50 đến 100 calo mỗi ngày trong ít nhất một tuần. Ví dụ nguyên một tuần đó bạn chỉ bớt nửa chén cơm thôi. Rồi đến tuần sau lại bớt thêm một chút. Không nên vội vã bỏ cả bữa. Cơ thể bạn không chỉ khó thích nghi với chế độ ăn mới. Mà còn tạo cảm giác đói khiến cho bạn rất dễ nản khi bắt đầu giảm cân.

Ăn đa dạng thực phẩm giàu đạm và chất dinh dưỡng như trứng. Giàu đạm và ít mỡ như ức gà và thịt bò. Giàu đạm và chất béo tốt như cá hồi và cá ngừ. Chất béo tốt từ quả bơ hay các loại hạt. Giàu sơ và dinh dưỡng từ rau củ. Trái cây, nhất là bưởi sẽ giúp giảm cân.

Tập thể dục cũng là một cách nên kết hợp với chế độ ăn kiêng để giảm cân. Vì khi tập luyện thì cơ thể không chỉ đốt nhiều năng lượng hơn so với bình thường. Mà còn tăng cường quá trình trao đổi chất. Qua đó giúp ích rất nhiều cho việc giảm cân.

Bạn không cần chơi những môn thể thao mạnh hay tốn kém. Bắt đầu bằng đi bộ là đủ. Đi bộ không đốt năng lượng nhiều như chạy bộ nhưng lợi ích cho sức khoẻ thì gần như bằng nhau.