Bảng Giá Trà Thái Nguyên Ngon

Trà Thái Nguyên là dòng trà xanh nổi tiếng bậc nhất tại Việt Nam. Thế nhưng chỉ khoảng 30% trà xanh Thái Nguyên trên thị trường là đúng đến từ vùng trà này. Bài viết sau sẽ cung cấp đầy đủ thông tin để bạn mua đúng trà Thái Nguyên chính gốc.

TRÀ THÁI NGUYÊN LÀ GÌ?

Trà Thái Nguyên (hay còn gọi là Chè Thái Nguyên) là loại trà xanh đặc sản Thái Nguyên; một tỉnh thuộc vùng trung du ở phía Bắc nước ta. Trà Thái Nguyên còn được biết đến với cái tên là Trà Bắc Thái, hay gọi ngắn gọn là Trà Bắc.

Trà Bắc Thái rất nổi tiếng vào nhiều thập kỷ trước. Nhưng ngay sau khi Bắc Thái tách thành Bắc Kạn và Thái Nguyên. Thì cái tên trà Thái Nguyên được biết đến ngày càng nhiều hơn. Chính vì vậy khi bạn đi mua trà thì gọi là Trà Bắc, Trà Bắc Thái hay Trà Thái Nguyên đều đúng.

trà đinh, trà xanh, trà thái nguyên, chè thái nguyên, trà móc câu, trà nõn tôm,

Trà Thái Nguyên là dòng trà thuộc nhóm trà xanh. Và trà xanh cũng chính là nhóm trà được ưa chuộng nhất tại Việt Nam. Lý do này bắt nguồn từ việc người Việt thích uống nước trà hãm từ lá trà tươi. Mà trà xanh được chế biến sao cho đạt được hương vị giống lá trà tươi nhất.

Ở Việt Nam thì trà xanh được chia làm 2 nhóm. Đó là nhóm trà xanh đến từ miền trung du, và nhóm trà xanh từ cây trà cổ thụ ở các vùng miền núi phía Bắc. Và trà Thái Nguyên được xem là loại trà xanh trung có chất lượng cao nhất.

trà thái nguyên, trà tân cương thái nguyên, trà móc câu, chè thái nguyên, trà xanh thái nguyên

Cây trà không phải là loài cây bản địa ở Thái Nguyên. Mà cây trà giống được đưa về từ Phú Thọ vào giai đoạn thực dân Pháp đô hộ nước ta. Phú Thọ cũng chính là nơi mà người Pháp lập nên đồn điền trà đầu tiên của nước ta.

Mặc dù không phải là loài cây bản địa, nhưng khi đưa về trồng đầu tiên ở xã Tân Cương (tỉnh Thái Nguyên) thì cây trà rất hợp với thổ nhưỡng nơi đây. Khiến cho trà xanh thành phẩm có chất lượng rất cao và nức tiếng khắp nơi.

Nhờ vậy mà dân gian vẫn lưu truyền câu nói “Chè Thái, Gái Tuyên”. Tức là trà ngon phải kể đến chè Thái Nguyên hay trà Thái Nguyên. Còn phụ đẹp không thể không nhắc đến phụ nữ Tuyên Quang.

trà thái nguyên, trà tân cương thái nguyên, trà móc câu, chè thái nguyên, trà xanh thái nguyên

CHẾ BIẾN TRÀ XANH THÁI NGUYÊN

1. Thu hái

Lá trà xanh Thái Nguyên được thu hái hoàn toàn bằng tay. Thay vì băng máy như một số vùng trà khác. Vì vườn trà ở Thái Nguyên thường có quy mô nhỏ theo hộ gia đình. Nên mỗi nhà sẽ có một số ‘bãi trà. Nên thu hái băng tay cũng không mất nhiều thời gian nhưng bù lại là đỡ làm tổn thương cây trà hơn. Mỗi lần người làm trà chỉ hái một bãi vừa đủ để chế biến chè xanh Thái Nguyên ngay trong ngày.

trà đinh thái nguyên, chè đinh, trá thái nguyên, trà tân cương thái nguyên, trà xanh tân cương thái nguyên
Thu hái và phân loại trà bằng tay.

thu hái trả

2. Làm héo

Làm héo là giai đoạn mà lá trà được trải lên những chiếc nong lớn và để ở nơi mát và thoáng khí. Lá trà xanh Thái Nguyên sẽ mất dần trọng lượng nước. Nhờ vậy mà sẽ rút ngắn thời gian xao nên lá trà sẽ đỡ bị ‘khét’. Giai đoạn làm héo này còn giúp lá trà dẻo dai hơn nên sẽ đỡ bị nát khi vò và xao.

làm héo trà
Làm héo

3. Diệt men

Diệt men là giai đoạn mà lá trà xanh Thái Nguyên được xao ở nhiệt độ cao. Quy trình làm trà xanh bắt buộc phải có bước ‘diệt men’. Vì men hay enzyme là chất xúc tác của các thành phần của lá trà với không khí. Khi ‘diệt men’ thì enzyme sẽ bị loại bỏ. Nhờ đó thì lá trà sẽ không bị oxy hoá và giữ được hương vị và chất như lá trà tươi.diệt men

4. Vò trà

Vò giai đoạn mà lá trà xanh Thái Nguyên sẽ được vò bằng tay hay bằng máy vò chuyên dụng. Mục đích của giai đoạn này là phá vỡ các mô và lớp biểu bì của lá trà. Khiến cho các thành phần tạo hương vị hoà quyện với nhau. Đồng thời giúp cho lá trà khô dễ thẩm thấu nước hơn khi pha. Nhờ vậy mà thành phần hương vị của lá chè xanh Thái Nguyên cũng sẽ dễ hoà vào nước hơn khi pha.

vò trà
Vò trà bằng tay

5. Xao khô

Xao khô như tên gọi của mình là bước làm khô lá trà xanh Thái Nguyên. Lúc này lượng nước trong lá trà được giảm đến mức tối thiểu. Và giúp cho lá trà có thể trữ được trong nhiều tháng.

Bảng Giá Trà Thái Nguyên Ngon 17
Xao khô

6. Thành phẩm

Bảng Giá Trà Thái Nguyên Ngon 18
Trà thành phẩm

ĐẶC ĐIỂM CỦA TRÀ THÁI NGUYÊN

Hình Dáng Cánh Trà

Tuỳ theo phẩm trà mà hình dạng lá trà Thái Nguyên cũng sẽ khác nhau. Lá trà càng cao cấp thì cánh trà càng mỏng và nhỏ. Trà chất lượng từ khá đến phổ thông sẽ có cánh càng to dần.

trà nõn tôm, trà đinh ngọc, trà thái nguyên, chè thái nguyên, trà tân cương, chè tân cương, trà đinh ngọc, chè đinh ngọc

Lý do là trà Thái Nguyên ngon thì nguyên liệu làm nên sẽ là những cánh trà non nhất của cây trà. Còn chất lượng vừa phải thì sẽ nguyên liệu sử dụng sẽ là những lá trà già và to hơn.

Bảng Giá Trà Thái Nguyên Ngon 19

Những lá trà non nhất thường sẽ vươn cao nhất của nhánh cây trà. Từ búp trà này thì lá trà sẽ càng lớn và hương vị cũng sẽ giảm dần đi. Phân hạng của trà xanh Thái Nguyên có thể hiểu như sau:

  1. Trà Đinh: chỉ hái búp trà non nhất
  2. Trà Nõn Tôm: búp trà và hai lá non kế tiếp
  3. Trà Móc Câu Thái Nguyên: lá trà non
  4. Trà Bồm: 100% lá trà già.
  5. Trà Cám: trà bột nát

Hương Trà

Trà Thái Nguyên làm kiểu truyền thống sẽ có mùi hương đặc trưng. Đó chính là hương ngậy béo như cốm ngày mùa, vị xanh tươi của lá, và thơm giòn của việc xao chảo.

Nhiều người hiểu lầm là trà Tân Cương Thái Nguyên cứ chế biến xong uống ngay là ngon nhất. Nhưng thật sự là không phải vậy. Trà Thái Nguyên uống ngon nhất là tầm 2 tuần đến 1 tháng sau khi xao.

Sau thời gian ủ thì mùi hương áp chảo và mùi ‘ngái’ của lá trà tươi sẽ phai đi nhiều. Lúc này hương trà sẽ dậy mùi cốm và ngậy béo hơn rất nhiều.

Bảng Giá Trà Thái Nguyên Ngon 20

Để biết rõ mùi hương của lá trà Thái Nguyên khô. Thì bạn có thể làm theo cách sau:

  1. Làm nóng ấm bằng nước sôi.
  2. Cho lá trà Thái Nguyên khô vào trong ấm và đậy nắp lại.
  3. Lắc nhẹ ấm trong khoảng 10s.
  4. Mở nắp ấm và ngửi mùi lá trà khô

Trà Thái Nguyên ngon có hương tự nhiên sẽ rất dậy mùi nhưng nhẹ nhàng. Còn trà ướp hương liệu sẽ rất nồng và thơm. Giống như mùi nước hoa vậy. Mùi hương liệu  giống như những chai nước trà đóng chai bán ở siêu thị.

Trà xanh Thái Nguyên ngon thật sự khi rót ra sẽ có mùi hương dịu nhẹ lan toả ngay khi nước sôi được rót vào trong ấm. Mùi hương sẽ theo hơi nước toả ra khắp phòng.

Một mẹo nhỏ khác để đánh giá mùi hương của trà Thái Nguyên. Đó chính là ngửi nắp ấm ngay sau khi bạn rót nước trà. Lúc này các chất dễ bay hơi (volatile) mang theo mùi hương sẽ tụ lại vào nắp ấm. Khi bạn ngửi nắp ấm sẽ thấy được mùi hương thật sự của trà.

Màu Sắc

Cánh trà xanh Thái Nguyên hiện nay thường có màu xanh đen. Hơi bạc một chút do quá trình đánh mốc. Nếu bạn mua trà Tân Cương Thái Nguyên mà thấy cánh trà bạc nhiều thì cũng không sao cả.

Lý do mà cánh trà bạc màu là do quá trình đánh mốc. Đánh mốc là khi lá trà được vò nhiều để làm vỡ lớp biểu bì bảo vệ lá trà. Như vậy thì khi pha trà thì chất trà sẽ dễ tân vào nước hơn do lớp biểu bì đã bị rách.

trà thái nguyên, chè thái nguyên, trà tân cương thái nguyên, trà xanh thái nguyên,

Quá trình đánh mốc làm cho phần ‘nhựa trà’ ứa ra và phủ lên bề mặt lá trà. Khi xao thì phần ‘nhựa trà’ này sẽ bao bọc lá trà. Khiến cho lá trà khô có màu hơi bạc trắng hay ‘mốc’.

Nhiều người nghĩ là lá trà Thái Nguyên phải thật xanh và đen thì mới ngon là không đúng. Vì làm trà Thái Nguyên ngon theo đúng cách truyền thống thì cánh trà càng phải bạc màu. Như vậy thì hương trà mới thơm và vị trà mới đượm.

Bảng Giá Trà Thái Nguyên Ngon 21

Một quan niệm sai lầm khác đó chính là nước trà xanh Thái Nguyên là phải xanh. Màu tự nhiên đúng đó là là màu vàng cho đến màu xanh nõn chuối.

Những loại chè Tân Cương Thái Nguyên loại trung bình sẽ có màu vàng. Loại khá sẽ lẫn giữa xanh nõn và vàng. Và thật sự cao cấp sẽ có màu xanh nhạt nõn chuối.

chén trà, trà nõn tôm, trà đinh ngọc, trà thái nguyên, chè thái nguyên, trà tân cương, chè tân cương, trà đinh ngọc, chè đinh ngọc

Chính vì nhu cầu nước xanh cao mà nhiều nhà sản xuất trà dùng chất phụ gia để nhuộm màu. Để biết trà có nhuộm hay không. Bạn chỉ cần tráng trà là biết ngay.

Trà Thái Nguyên được nhuộm màu sẽ có nước tráng màu xanh ngọc rất đẹp. Đến khi pha ra thì nước trà lại trở về màu nguyên thuỷ đó chính là màu vàng.

Còn một ‘mẹo’ nữa để cho nước trà Thái Nguyên xanh đó là bón đạm thật nhiều cho cây trà. Lúc này cây trà rất sai lá. Trà làm ra nước cũng rất xanh. Nhưng hương vị thì lại nhạt nhoà.

Danh Trà thì chúng tôi luôn tuân thủ một quy tắc mà cha ông để lại, đó là làm trà mộc. Trà Thái Nguyên mộc luôn có hương và màu sắc hoàn toàn tự nhiên.

Dùng phụ gia hoá học chỉ mang lại lợi nhuận nhất thời. Chứ về lâu về dài sẽ đánh mất bản sắc, truyền thống và nhất là mất luôn những người khách hàng chân chính.

Vị Trà

Không chỉ khác biệt về phần hương, trà Thái Nguyên còn hơn hẳn trà xanh ở những vùng khác bằng phần vị. Trà xanh Thái Nguyên có một sự cân bằng của vị ngọt, vị ngon umami, ngậy béo và đắng chát.

Sau khi uống thì nước trà sẽ bám vào cổ họng. Khiến cho việc chúng ta thở ra cũng thơm mùi trà. Đồng thời hậu ngọt từ từ xuất hiện. Nên khi nuốt nước bọt thì cứ thấy ngòn ngọt ở cổ họng.

Bảng Giá Trà Thái Nguyên Ngon 22

Đối với trà Tân Cương Thái Nguyên cao cấp như trà nõn tôm thì đắng chát sẽ rất nhẹ. Còn vị ngon umami, vị ngọt và ngậy béo sẽ nhiều hơn.

Những dòng trà xanh Thái Nguyên loại khá thì sẽ đậm trà hơn nhiều. Nhiều người thích uống đậm thì lại thấy không hợp khi uống những dòng trà quá cao cấp.Vì uống trà là tuỳ theo ‘gu’. Không hẳn là cứ trà Thái Nguyên càng đắt tiền thì càng tốt. Miễn sao uống thấy ngon và hợp với bản thân mình nhất là được.

Trà Khí

Trà khí là cảm giác khi chúng ta uống một loại trà nào đó mà đầu óc thấy hưng phấn, minh mẫn và tỉnh táo hơn. Hay nói một cách dân dã là thấy ‘phê’ hơn.Trà Thái Nguyên ngon sẽ có hàm lượng lớn các thành phần l-theanine, caffeinetheophylline. Những thành phần này sẽ khiến chúng ta có cảm giác thư giãn, tỉnh táo và hưng phấn hơn.Chỉ những loại trà xanh chất lượng cao như trà xanh Thái Nguyên thì mới có nhiều những thành phần này. Vì thế uống trà Tân Cương Thái Nguyên không chỉ bị ‘nghiện’ về hương vị thơm ngon. Mà chúng ta còn ‘thòm thèm’ cảm giác kể trên.Tuy nhiên, đối với một số người nhạy cảm thì hỗn hợp những thành phần trên có thể gây nôn nao hay tim đập nhanh. Hiện tượng này gọi là say trà.

CÁC LOẠI TRÀ THÁI NGUYÊN

Trà Tân Cương Thái Nguyên

Tân Cương là một xã thuộc thành phố Thái Nguyên. Xã là nơi trồng trà đầu tiên của Thái Nguyên nên cây trà ở nơi đây có từ rất lâu đời. Và đã nức tiếng từ xưa. Trà Tân Cương Thái Nguyên thường ngọt, thơm cốm và dễ uống hơn so với những loại trà Thái Nguyên từ vùng khác. Thế nên trà Tân Cương Thái Nguyên rất nổi tiếng và được nhiều người ưa chuộng.

Ở Tân Cương nổi tiếng với dòng Trà Móc Câu Thái Nguyên. Cánh trà được vò để đến khi xao khô thành phẩm thì cánh trà cong như móc câu cá. Trà sau đó được đóng gói thành nhiều khối lượng khác nhau, phổ biến nhất là Trà Xanh Tân Cương Thái Nguyên 100gTrà Xanh Tân Cương Thái Nguyên 500g.

Trà La Bằng

Khi nhắc đến trà Thái Nguyên thì nhiều người hay nhắc đến trà Tân Cương. Thế nhưng ít ai biết được rằng xã La Bằng (thuộc huyện Đại Từ) cũng là một vùng trà ngon và nổi tiếng không kém. Một trong tứ đại trà Trà Thái Nguyên.Đối với nhiều người thì trà La Bằng mới loại trà mang nhiều dáng dấp của trà xanh Thái Nguyên truyền thống. Vì vị trà ở nơi đây thường đậm, trà khí nhiều, còn hậu thì dai dẳng.

Trà Trại Cài

Trại Cài cũng là một vùng trà ngon có tiếng thuộc huyện Đồng Hỷ. Do vùng trà củng nằm ở phía Nam của Thái Nguyên nên trà ở nơi đây cũng gần giống như trà Tân Cương.Trà Trại Cài cũng có nước xanh và trong. Hương vị cũng đượm cốm và ngậy béo.

Trà Khe Cốc

Trà Khe Cốc là một trong những vùng trà Thái Nguyên nổi tiếng. Vùng trà này thuộc huyện Phú Lương, nằm ở phía Đông Bắc của tỉnh Thái Nguyên.Tên của vùng chè được đặt theo con suối Khe Cốc dùng để làm nước sinh hoạt cũng như tưới trà. Trà của Khe Cốc đậm đà và hậu vị ngọt sâu lắng. Khé Cốc cũng là một trong Tứ Đại Trà Thái Nguyên.

CÁCH PHA TRÀ BẮC THÁI NGUYÊN

Bảng Giá Trà Thái Nguyên Ngon 23

Các bước để pha trà Thái Nguyên bao gồm:

  1. ĐUN NƯỚC: dùng nước đun sôi khoảng 80 -100 độ C.
  2. TRÁNG TRÀ: dùng 10g trà Thái Nguyên cho ấm có dung tích khoảng 500ml. Cho một ít nước vào chỉ đủ ngập lá trà. Sau đó rót đổ nước trà đi ngay để tráng trà.
  3. HÃM TRÀ: hãm trà trong thời gian từ 3 đến 5 phút.
  4. THƯỞNG THỨC: rót nước trà ra chén và thưởng thức.

Lưu ý: dùng nước càng sôi và hãm trà càng lâu thì trà vị lại càng đậm.

Một số mẹo nhỏ để bạn pha trà ngon hơn:

– Dùng nước suối hoặc nước lọc qua lõi lọc thường (than hoạt tính, sỏi cát..) để pha trà. Không nên dùng nước khoáng hay nước lọc qua màng RO để pha trà.

– Nên dùng bình điện để đun nước. Đến khi nước sôi sẽ tự ngắt. Đun nước bằng bếp ga dẫn đến việc nước quá sôi thì pha trà cũng sẽ ngon hơn.

– Đối trà cánh càng nhỏ thì nên dùng nước có nhiệt độ thấp hơn để pha. Khoảng 80 – 90 độ C.

– Không nên hãm trà quá lâu. Trà hãm càng lâu càng nóng thì lại càng ‘cháy’ mất hương vị.

– Nên sử dụng ấm sứ và ấm đất để pha trà. Không nên dùng ấm nhôm, đồng hay các vật liệu kim loại.

LỊCH SỬ VÙNG TRÀ THÁI NGUYÊN

Theo Họ Vũ Võ Việt Nam, người đã có công mang những cây trà giống đầu tiên về Thái Nguyên là ông Vũ Văn Hiệt (1883-1945). Ông không phải là người bản địa mà sinh ra và sống cuộc đời tuổi trẻ của ở Hưng Yên.

Gia đình ông có truyền thống làm nghề mộc nên từ khi còn nhỏ thì ông Hiệt đã hướng theo nghề của gia đình. Công việc đang thuận lợi thì chiến tranh thế giới lần thứ I nổ ra vào năm 1914.

Thực dân Pháp vẫn đang đô hộ nước ta vào thời gian này; nên họ kêu gọi trai tráng cả nước nhập ngũ để gia nhập vào đội lính Lê Dương cùng với những người lính đến từ những quốc gia mà Pháp đô hộ.

Do có biết nghề mộc nên cụ Hiệt không phải trận. Thay vào đó ông được làm việc cho xưởng sản xuất máy bay của Pháp. Ở Pháp được khoảng 4 năm thì chiến tranh kết thúc nên ông xin phép về nước để trở về với vợ con đang đợi ở nhà.

Bảng Giá Trà Thái Nguyên Ngon 24
Những người lính Việt Nam trong hàng ngũ quân đội Pháp. Ảnh: FBHaison

Để thưởng cho những đóng góp của ông thì chính phủ Pháp giao đất cho ông ở vùng Tân Cương (xã Tân Cương, TP Thái Nguyên ngày nay) để ông khai phá.

Vùng Tân Cương lúc này vẫn còn ít người ở và kinh tế cũng kém phát triển. Thế nên cụ Hiệt đã xin vị quan đứng đầu tỉnh là ông Nghè Sổ (tên thật là Nguyễn Đình Tuân) sang Phú Thọ để xin cây trà giống về phát triển kinh tế địa phương.

Bảng Giá Trà Thái Nguyên Ngon 25
Nhờ thờ cúc cụ Vũ Văn Hiệt. Ảnh: hovuvovietnam.com

Được sự cho phép của chính quyền sở tại; cụ Hiệt đã mang những cây trà giống về trồng tại vùng đồi thấp của Tân Cương. Cây trà hợp với thổ nhưỡng nơi đây nên phát triển rất tốt. Đồng thời trà thành phẩm cũng có chất lượng rất cao.

Ngoài việc tự trồng và sản xuất thì cụ Hiệt cũng chia sẻ cây giống cũng như phương thức làm trà của mình cho người dân địa phương. Do đó cây trà dần trở thành nguồn thu nhập chính của người dân nơi đây; còn cụ Hiệt được bầu làm tiên chỉ đầu tiên của xã.

Bảng Giá Trà Thái Nguyên Ngon 26
Chợ Thái khi xưa

Cụ Hiệt cũng là người đi đầu trong việc nâng tầm trà Thái Nguyên bằng việc lấy thương hiệu là Chè Con Hạc. Thay đổi quy trình sản xuất trà sang quy mô bán công nghiệp; và mở hiệu trà ở khắp Bắc Trung Nam.

Năm 1935, trà của ông thắng giải nhất trong một cuộc thi ở nhà tấu xảo ở Hà Nội nên tên tuổi của ông cùng với trà Thái Nguyên càng thêm lẫy lừng. Nhiều thương lái đến từ Ấn Độ hay Trung Quốc đều tìm đến mua trà của ông.

Đến năm 1945 thì do tuổi già cùng với bệnh nặng nên cụ Hiệt qua đời ở tuổi 63. Người dân Tân Cương ghi nhận những đóng góp của ông cho quê hương nên suy tôn ông là ‘ông tổ chè Tân Cương’.

Danh Trà là thương hiệu của chúng tôi – những người con họ Vũ – đã có truyền thống làm trà Thái Nguyên từ nhiều đời đến nay. Cây trà đối với chúng tôi không chỉ thu nhập để sống. Mà còn là di sản của cha ông để lại.

LỢI THẾ CỦA TRÀ THÁI NGUYÊN TÂN CƯƠNG

Văn hoá và kỹ thuật

Ở Thái Nguyên thì hình thức đồn điền lớn hay quy mô sản xuất trà theo hình thức công nghiệp là gần như là không tồn tại. Mà theo hình thức là hộ gia đình. Mỗi hộ gia đình chỉ có một vườn trà trà nhỏ vài trăm mét vuông hoặc lớn hơn một chút.

Những người chăm sóc cũng như sản xuất trà Thái Nguyên Tân Cương cũng hầu hết là những người trong gia đình. Quy mô nhỏ nên việc quản lý các khâu trồng và chế biến trà Thái Nguyên cũng dễ dàng hơn.

Ngoài ra vườn trà Thái Nguyên Tân Cương không chỉ là nguồn thu nhập chính. Mà còn là của cải để lại cho con cháu nên đa phần người làm trà cũng cố gắng bảo tồn vườn của mình một cách tốt nhất có thể. Các hình thức dùng thuốc diệt cỏ hay phân bón hoá học kém chất lượng cũng được hạn chế dùng để bảo vệ chất đất và nguồn nước.

Về truyền thống thì trà Thái Nguyên Tân Cương không hẳn là lâu đời nhất ở Việt Nam. Nhưng trong một khoảng thời gian dài thì cây trà gần như là nguồn thu nhập chính của nhiều người dân nơi đây. Cùng với hình thức cha truyền con nối nên kỹ thuật cũng dần hoàn thiện hơn.

Chính quyền địa phương cũng ít nhiều có cố gắng trong việc hỗ trợ người nông dân hoàn thiện kỹ thuật canh tác và chế biến. Nhiều lễ hội hay cuộc thi xoay quanh trà Thái Nguyên Tân Cương cũng được tổ chức để tôn vinh những người làm trà tốt. Thời gian này cũng là dịp để những người làm trà gặp gỡ và chia sẻ kinh nghiệm với nhau.

Điều kiện tự nhiên

Cây trà là một loại cây có khả năng phản ánh môi trường mà chúng lớn lên một cách tốt nhất. Thế nên không có gì ngạc nhiên khi trà Thái Nguyên có chất lượng vượt trội là nhờ vào điều kiện tự nhiên rất tốt ở nơi đây.

Đầu tiên là phải nhắc đến chất đất nơi đây. Chất đất của những vùng trà nổi tiếng của Thái Nguyên như Tân Cương; La Bằng hay Hoàng Nông đều có chứa những nguyên tố vi lượng phù hợp cho cây trà phát triển một cách tốt nhất.

Vì đất ở nơi đây được hình thành trên nền phù sa cổ và đá cát. Dạng đất sỏi đỏ son pha với đất sét ở nơi đây khiến trà Thái Nguyên luôn có vị đượm và hậu ngọt kéo dài đặc trưng mà chỉ riêng nơi đây có.

Thứ hai là phải nhắc đến dãy núi Tam Đảo chạy từ Tây sang Đông chia cắt qua 3 tỉnh là Thái Nguyên; Vĩnh Phúc và Tuyên Quang.

day-tam-dao
Thái Nguyên nằm ở phía bên phải dãy Tam Đảo (đường màu vàng). Dãy Tam Đảo giúp che nắng từ hướng Tây. Và chắn hơi nước từ biển Đông bay vào (mũi tên xanh).

Theo hình trên thì dãy Tảm Đảo đóng vai trò như một lá chắn cao trên 1.000m để che chắn ánh mặt trời từ hướng Tây. Dãy Tam Đảo còn chặn hơi nước hay mây từ biển thổi vào khiến khu vực phía bên Thái Nguyên luôn có lượng mưa ổn định, nhiệt độ mát mẻ và độ ẩm cao.

Hiện tượng mà một bên bên sườn núi mà mưa nhiều hơn và độ ẩm cao hơn, còn một bên thì ít mưa và ấm hơn được các nhà khoa học gọi là orographic lift.

orographic-lift
Orographic lift là hiện được khi (1) hơi nước bốc hơi từ biển tạo thành mây. (2) mây bay vào đất liền gặp phải dãy núi cao. (3) mây theo triền núi bay lên cao gặp lạnh tạo thành mưa một bên triền núi. (4) khi qua hết đỉnh múi thì mây đã hoá mưa gần hết, khiến sườn bên kia gần như không có mưa và nhiệt độ cao hơn.

Giống như bất kỳ cây trồng nào thì cây trà luôn cần mưa. Thường thời điểm mà người trồng trà Thái Nguyên hay gọi là mùa trà chính khoảng tháng 4 âm lịch.

Lúc này mưa nhiều và ổn định nên cây trà Thái Nguyên luôn phát triển mạnh. Khoảng từ tháng 9 âm lịch trở đi thì nhiệt độ giảm xuống từ 22°C đến 25°C. Cây trà rất thích khoảng nhiệt độ như thế này nên thời điểm từ tháng 9 đến tết âm lịch thì trà thường có chất lượng tốt nhất trong năm.

Dãy Tam Đảo giữ nước giúp bên phía Thái Nguyên luôn có độ ẩm cao. Nhiệt độ theo đó cũng ổn định trong suốt một ngày; chênh lệch nhiệt độ lúc nóng nhất cũng như lúc lạnh nhất cũng chỉ 1-2°C.

Cũng giống như con người chúng ta thì nhiệt độ lên xuống thất thường trong ngày thì rất khó chịu. Cây trà Thái Nguyên được phát triển lên trong môi trường có nhiệt độ mát và ổn định trong suốt một ngày. Nên kết quả thành phần dinh dưỡng cũng cao hơn. Đồng thời hương vị cũng tốt hơn trà ở những vùng trà khác ở Việt Nam.

Trả lời

Email của bạn sẽ không được hiển thị công khai. Các trường bắt buộc được đánh dấu *