Tên Khoa Học Của Cây Trà (Camellia Sinensis) Đến Từ Đâu?

Bạn có biết răng từ cùng một cây trà thì chúng ta có thể làm ra được nhiều loại trà khác nhau. Như trà xanh, bạch trà, trà ô long hay hồng trà. Các loại trà này đều được làm từ lá trà, chỉ khác nhau ở công đoạn chế biến.

Trong khi đó thì các loại trà như trà hoa cúc hay trà táo đỏ được xếp vào nhóm trà thảo mộc. Tức là các loại trà này được làm từ các loại cây thảo dược khác nhau. Chứ không hề được làm từ lá của cây trà.

Từ cây trà thực chất mang nhiều ý nghĩa. Thậm chí là chỉ nhiều loại cây khác nhau. Như cây tràm trà (tea tree) của nước Úc cũng gọi là cây trà. Hay cây hoa trà cũng gọi là cây trà.

Chính vì vậy đẻ khỏi nhầm lẫn thì khi định nghĩa trà xanh chẳng hạn. Thì bạn sẽ hay bắt gặp kiểu định nghĩa như sau: “Trà xanh là loại trà được làm từ lá của cây trà (Camellia Sinensis)“.

Tức là tên khoa học của cây trà, chính là Camellia Sinensis, được thêm vào. Để chúng ta khỏi nhầm lẫn với những cây trà làm nên trà xanh với những loài cây khác có tên tương tự.

Vậy bạn có khi nào thắc mắc tên khoa học của cây trà là Camellia Sinensis không?

Vào năm 1753 thì cây trà được đặt tên bởi Carl Linnaeus, ông là một nhà thực vật học rất nổi tiếng người Thụy Điển. Lúc này có một sự nhầm lẫn nhẹ, đó là ông nghĩ cây trà của Nhật Bản và Trung Quốc là 2 loài cây khác nhau.

Thế nên cây trà của Trung Quốc thì ông đặt tên là Camellia japonica. Còn cây trà ở Nhật Bản thì lại được đặt là Thea sinensis.

Cái tên Camellia được đặt theo tên của một tu sĩ và cũng là nhà tự nhiên học tên là Georgius Josephus Camellus. Từ Camelllia chính là lấy từ họ Camellus của ông này.

Còn cái tên Thea đặt cho cây trà ở Nhật Bản thì được lấy từ cách gọi trà của người Mân Nam (Phúc Khiến), đó là te.

Vào giai đoạn thế kỷ 18 thì cây trà ở Trung Quốc và Nhật Bản được công nhận rộng rãi là 2 loài cây khác nhau. Thế nên sự nhầm lẫn này không có gì sai cả.

Thực chất thì cây trà ở Nhật Bản có nguồn gốc từ Trung Quốc. Một thiền sư người Nhật tên là Eisai đã mang hạt giống cây trà về Nhật Bản vào thế kỷ 12. Sau chuyến du hành nhiều ngày ở Trung Quốc của ông.

Đến thế kỷ 19 thì cây trà ở cả hai nước mới được công nhận là cùng một loài cây. Và mãi đến những năm 1950s thì cuối cùng thì một nhà thực vật học người Đức tên là Kuntze đã kết hợp lại thành cái tên Camellia Sinensis.

Đến hiện nay thì những giống trà được gọi dưới tên Camellia Sinensis đã có hơn 60 loài. Hai loài hay được dùng để làm trà nhất, đó là: Camellia Sinensis var. sinensis và Camellia Sinensis var. assamica.

Chi Sinensis là giống trà vườn thân bụi. Còn chi Assamica chính là cây trà cổ thụ thân và lá to. Cả hai giống trà này đều có ở Việt Nam. Chẳng hạn như Trà xanh Thái Nguyên được làm từ giống Sinensis. Còn Trà Shan Tuyết ở Tây Bắc được làm từ giống Assamica.

Cả 2 giống trà này đều được Lục Vũ nhắc đến trong Trà Kinh. Ông ghi là “Trà là giống cây quý ở phương Nam. Thân cao một thước, hai thước cho tới vài chục thước. Cây hai người ôm mới đặng, đốn xuống mới ngắt được lá.”

Ngoài ra thì một số loài cũng thuộc họ cây Trà được làm như Camellia crassicolumna. Những người làm trà ở Tây Bắc cũng hay hái búp cành của cây này để làm trà. Họ hay gọi là “trà móng rồng” hay “trà vảy rồng”. Uống ngọt, những không mất ngủ vì không có chứa caffeine.

Trước đây mình có uống một loại trà xanh có tên khoa học là Camellia ptilophylla. Tên là Mao Diệp Trà. Đây cũng là một giống trà không caffeine. Nhưng lại chứa rất nhiều theobromine như trái ca cao.

Vậy nên trà này này còn được gọi là trà ca cao (cacoa tea). Đây hoàn toàn là tên thật vì nghiên cứu khoa học về loại trà này thì họ cũng gọi là trà ca cao. Vị trà thì cũng đắng như cacao vậy.

Trên đây là một số giống trà mà mình đã thử qua. Nêu ra để bạn thấy thế giới trà rất mênh mông. Mình là người cũng tự nhận là chịu khó tìm hiểu nhưng cũng chỉ trải nghiệm được một phần nhỏ mà thôi.